Kotły na drewno
Zdecydowanie najszerszy asortyment kotłów na paliwa stałe na rynku stanowią kotły na drewno. Wynika to przede wszystkim stąd, że drewno i paliwa drewnopochodne dostępne jest w wielu różnych formach: w formie bali i polan, zrębków drzewnych oraz pelletów produkowanych z pyłu drzewnego i trocin. Same trociny też można wykorzystywać jako paliwo dla kotła.
Atutem tego paliwa stałego jest jego niska cena. Zwłaszcza w formie nieprzetworzonej, prosto z lasu, drewno jest najtańsze. Niestety, wymaga pracochłonnego przygotowania do spalania — pocięcia i porąbania na mniejsze kawałki. Oprócz tego, drewno musi być sezonowane, aby mogło być efektywnie spalone. Chodzi o to, by drewno wyschło do wilgotności nie przekraczającej 20-25%, co pozwala na zmniejszenie straty na odparowanie tej wody z drewna.
Działanie kotła na drewno
Schemat przepływu powietrza, spalin i wody przez kocioł na drewno.
Kotły na drewno w najprostszej wersji wymagają ręcznego załadunku paliwa. Otwiera się komorę załadunkową i wkłada do niej pocięte lub porąbane drewno. Przekrój takiego kotła na drewno przedstawiono schematycznie na powyższej ilustracji. W wersji bardziej zaawansowanej, paliwo jest podawane do komory spalania automatycznie. Dotyczy to kotłów na drewno rozdrobnione, czyli głównie zrębki i pelety.
Powietrze dociera do kotła, następnie pokonuje komorę spalania, gdzie na ruszcie zamienia się w gorące spaliny. Następnie, spaliny opływają kolejne przestrzenie wymiennika ciepła i na drodze konwekcji i promieniowania oddają ciepło do wody. Gorąca woda opuszcza kocioł i kierowana jest do instalacji centralnego ogrzewania.
Ze względu na efektywność prowadzenia procesu spalania, znacznie lepiej sprawują się kotły na tzw. holzgas, czyli kotły zgazowujące. W takich kotłach proces spalania prowadzony jest dwuetapowo. Najpierw następuje uwolnienie z drewna lotnych składników smolistych (tzw. piroliza), które są następnie dopalane z wykorzystaniem dodatkowego strumienia powietrza.
Kotły na pellety
[ad#336×280-1]
Pellety to paliwo produkowane ze skompresowanych trocin i wiórów drzewnych. Proces produkcyjny polega na ich dosuszeniu, lekkim podgrzaniu i mocnym ściśnięciu aby upłynnić zawarte w drewnie żywice. Stanowią one później naturalny klej, spajający pellet w jedną całość.
Ze względu na cenę tego paliwa, kotły na pellety nie są zbyt popularne. Niestety, pellet będzie zawsze droższy od drewna, bo wymaga odpowiedniej przeróbki, która co oczywiste zużywa energię. Za to pellet jest znacznie wygodniejszym paliwem, bo dostarcza się go w workach lub big bagach, dobrze nadaje się też on do kotłów z automatycznym podawaniem do komory spalania.
Fotografię działającego palnika na pellety przedstawia poniższa ilustracja.
Palnik spalający pelety
W kotłach stosowane są najczęściej podajniki ślimakowe. Wraz z dużym zasobnikiem paliwa i automatem sterującym, zapewnia on co najmniej kilkudniową autonomię. Oznacza to, że mając taki kocioł można spokojnie wyjechać na dłuższy urlop i nie ryzykować zamarznięcia wody w domu.
Z przeprowadzonych przeze mnie w ubiegłym roku analiz, ogrzewanie pelletem lub brykietem jest o ok. 80% droższe, niż drewnem. W chwili, gdy piszę te słowa, cena tony pelletu waha się w granicach 560-750 PLN.
